نقش الگوی اعتقاد بهداشتی در انجام آزمایش پاپ اسمیر زنان روستایی

  نقش الگوی اعتقاد بهداشتی در انجام آزمایش پاپ اسمیر زنان روستایی   پریسا کسمایی[1]، صدیقه باب اقبال[2]*، زهرا عطرکار روشن[3]، فاطمه استبصاری[4]، فردین مهرابیان[5]، محمود کریمی[6]     تاریخ دریافت 30/01/1393 تاریخ پذیرش 31/03/1393   چکیده   پیش‌زمینه و هدف: سرطان دهانه رحم شایع‌ترین بدخیمی زنان و دومین سرطان شناخته‌شده در زنان جهان هست که تنها روش توصیه‌شده جهت غربالگری آن آزمایش پاپ اسمیر هست. هدف از این بررسی تعیین عملکرد زنان روستایی تحت پوشش خانه‌های بهداشت شهرستان شفت در رابطه با انجام آزمایش پاپ اسمیر با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی بوده است.   مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 205 زن ازدواج‌کرده روستایی تحت پوشش خانه‌های بهداشت با روش نمونه‌گیری دومرحله‌ای انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌ای روا و پایا شامل متغیرهای دموگرافیک، آگاهی و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی و تحلیلی (کای دو، من ویتنی و رگرسیون لجستیک) در نرم‌افزار spss18 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.   یافته‌ها: 88/66 درصد از زنان حداقل یک‌بار سابقه انجام آزمون پاپ اسمیر داشتند. تفاوت معنی‌داری در میانگین نمره آگاهی و سازه‌های شدت، منافع، موانع، خودکارآمدی درک شده و سابقه خانوادگی میان افراد با و بدون سابقه انجام تست پاپ اسمیر وجود داشت (05/0 >p). با استفاده از رگرسیون لجستیک، سابقه خـانوادگی انجام پاپ اسمیر (023/0P=، 270/4-116/1 CI=95%، 183/2OR=)، آگاهی (01/0P=، 184/1-024/1 CI=95%، 101/1OR=)، شدت (023/0P=، 958/0 - 561/0 CI= 95%، 733/0 OR=) و منافع درک شده (008/0P=، 670/1-079/1 CI=95%، 343/1OR=) به‌عنوان پیش‌بینی کننده‌های نهایی رفتار تعیین شدند.   بحث و نتیجه‌گیری: سازه‌های شدت و منافع درک شده و نیز سابقه خانوادگی انجام آزمایش پاپ اسمیر مهم‌ترین پیش‌بینی کننده‌های رفتارمی باشند که لازم است در طراحی برنامه‌های آموزشی محور توجه قرار گیرند.   کلیدواژه‌ها: الگوی اعتقاد بهداشتی، آزمایش پاپ اسمیر، سرطان دهانه رحم، زنان روستایی       مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دوازدهم، شماره پنجم، پی‌درپی 58، مرداد 1393، ص 408-401       آدرس مکاتبه: گیلان، رشت، خیابان نامجو، خیابان شهید سیادتی، دانشکده بهداشت، تلفن: 09111343672   Email: [email protected]       [1] مربی گروه آموزش بهداشت و مدیریت خدمات بهداشتی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران و دانشجوی دکتری تخصصی آموزش بهداشت دانشگاه تربیت مدرس       [2] دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش بهداشت و ارتقای سلامت دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران (نویسنده مسئول)       [3] مربی گروه پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران و دانشجوی دکتری آمار حیاتی دانشگاه تربیت مدرس       [4] مربی گروه آموزش بهداشت دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران و دانشجوی دکتری تخصصی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت دانشگاه تهران       [5] دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران       [6] استادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران